بنگاه های اقتصادی برای پیگیری اهداف اقتصادی خود نیازمند سرمایه گذاری، تشکیل سرمایه و تأمین مالی هستند. به طور کلی، منابع لازم برای تأمین مالی از دو طریق نظام بانکی یا بازار سرمایه صورت می پذیرد. پذیرش و ورود شرکت ها و بنگاه های اقتصادی به بازار سرمایه (اعم از بورس و فرابورس) و همچنین انتشار انواع اوراق بهادار علاوه بر کمک به گسترش بازار سرمایه، بازار بدهی و اقتصاد کشور می تواند از طریق تقویت و تنوع تأمین مالی طرح های سرمایه گذاری موجب رشد و توسعه شرکت ها در فضایی رقابتی و شفاف و خوشنامی و تقویت نام تجاری آنها در جامعه و اقتصاد شود.
بازار سرمایه در کشور مانند پلی است که پسانداز عوامل اقتصادی را به بنگاهها و پروژههای سرمایهگذاری، انتقال میدهد. وظیفه اصلی بورس تهران و فرابورس ایران علاوه بر تجهیز و جذب پس اندازهای سرمایه گذاران و هدایت منابع مالی به سمت فعالیت های مولد و پربازده این است که ابزارهای تأمين مالي متنوعي همچون اوراق مشارکت، اوراق اجاره و ... را براي بنگاههاي اقتصادي فراهم کند تا بر اساس شرايط فعاليت هر بنگاه، گزينههاي مناسبي را به منظور بهرهمندي حداكثري از مزاياي بازار سرمايه جهت تأمین مالی بلندمدت پروژه های سرمایه گذاری پيشنهاد نماید.
نیاز به ایجاد بازاری متشکل و سازمان یافته برای تقابل آزاد عرضه و تقاضا و دستیابی به اثرات مثبت این مهم در اقتصاد تولید و مصرف، دولت و مجلس شورای اسلامی را بر آن داشت تا بستر قانونی لازم جهت تاسیس و راه اندازی بورسهای کالایی را در ایران فراهم سازند. در این راستا با تصویب بند (ج) ماده (95) قانون برنامه سوم و بند (الف) قانون برنامه چهارم، شورای عالی بورس موظف به تشکیل و گسترش بورسهای کالایی در ایران گردید.
در پی این امر، بورس فلزات در شهریور ماه سال82 به عنوان اولین بورس کالای کشور فعالیت خود را آغاز کرد و پس از آن نیز بورس کالای کشاورزی در شهریور ماه سال 83 شروع به فعالیت نمود.
ارکان شرکت بورس کالای ایران ( سهامی عام ) عبارتند از:
شرکت توسط هیات مدیره ای غیر موظف مرکب از هفت شخص که توسط مجمع عمومی عادی با توجه به اساسنامه، قانون تجارت و مقررات برای مدت دو سال انتخاب می شوند، اداره می شود. هم اکنون نمایندگان اشخاص حقوقی ذیل ،اعضای هیات مدیره شرکت بورس کالای ایران را تشکیل می دهند:
کلیه متقاضیان انجام معاملات در بورس کالا بایستی مدارک مورد نیاز به شرح زیر را تهیه و با مراجعه حضوری به کارگزاران دارای مجوزهای مربوطه، فرم درخواست کد بورسی را تکمیل نمایند. در صورت تکمیل بودن مدارک، کارگزاران با ارسال مدارک بصورت سیستمی و فیزیکی به بورس کالا، طی مدت زمان حداکثر 3 روز کاری ، کد بورسی برای مشتریان را اخذ و به ایشان ارائه می نمایند.
بورس مجاز است جهت احراز هویت مشتریان به به مراجع قانونی مراجعه و تاییدیه دریافت نمایند. بدیهی است صدور کد منوط به تایید اصالت مدارک می باشد و با خاطیان برخورد قانونی می شود. مشتری موظف است در هر زمان بنا به درخواست بورس نسبت به ارائه مدارک و مستندات مجددا اقدام نماید. در صورت عدم ارائه ، کد مشتری غیر فعال می گردد.
مشتری موظف است هرگونه تغییر در مدارک و مستندات را به بورس اعلام نماید و توجه به تاریخ انقضای مدارک و بروزرسانی آن نزد بورس در تعهد مشتری می باشد.
در صورتی که مشتری وکالت انجام معاملات خود را بطور رسمی به وکیل منتقل نموده باشد، برای وکیل حسب نوع شخصیت آن ( حقیقی - حقوقی) نیز بایستی مدارک بطور کامل ارائه گردد.
اطلاعات آماری بورس کالای ایران را می توانید در لینک های زیر مشاهده نمائید:
آمار معاملات اطلاعیه عرضه بازار فیزیکی نرخ کالاها در بازار جهانی