بورس كالا ، بازار متشكل و منسجمی است كه تعداد زیادی از عرضهكنندگان، كالای خود را عرضه و كالای مربوطه پس از بررسیهای كارشناسی و قیمتگذاری توسط كارشناسان آن بازار، به خریداران عرضه میشود.به طور كلی، شركتكنندگان در بورس كالا به دو دسته تقسیم میشوند.
تابلو برخط بازار فیزیکی بورس کالا تابلو برخط بازار آتی بورس کالا
از آن جایی که بورس های کالا به عنوان نهادهایی سازمان یافته جهت داد و ستد قانونمند و نیز توسعه بازار سرمایه و بخش های مختلف اقتصادی به شمار می روند، لذا نتایج عملکرد آنها می تواند تاثیرات بسیار مثبتی در مناسبات تولید، توزیع ، مصرف و در نتیجه افزایش رفاه اقتصادی جوامع به دنبال داشته باشد؛ چرا که بورس کالا تجلی گاه خواسته های تولیدکنندگان و مصرف کنندگان است و در این بازار است که همه فعالان بازار، نیازهای خود را در یک فضای رقابتی، شفاف و قانونمند مطرح می کنند.
این بازار شامل محصولات صنعتی و معدنی، محصولات کشاورزی، محصولات پتروشیمی و نفتی می باشد.
این بازار شامل قراردادهای آتی مانند سکه طلا و زعفران و قراردادهای اختیار معامله مانند سکه طلا می باشد.
این بازار شامل سلف موازی استاندارد، گواهی سپرده کالایی و صندوق سرمایهگذاری سکه طلا می باشد.
نیاز به ایجاد بازاری متشکل و سازمان یافته برای تقابل آزاد عرضه و تقاضا و دستیابی به اثرات مثبت این مهم در اقتصاد تولید و مصرف، دولت و مجلس شورای اسلامی را بر آن داشت تا بستر قانونی لازم جهت تاسیس و راه اندازی بورسهای کالایی را در ایران فراهم سازند. در این راستا با تصویب بند (ج) ماده (95) قانون برنامه سوم و بند (الف) قانون برنامه چهارم، شورای عالی بورس موظف به تشکیل و گسترش بورسهای کالایی در ایران گردید.
در پی این امر، بورس فلزات در شهریور ماه سال82 به عنوان اولین بورس کالای کشور فعالیت خود را آغاز کرد و پس از آن نیز بورس کالای کشاورزی در شهریور ماه سال 83 شروع به فعالیت نمود.
ارکان شرکت بورس کالای ایران ( سهامی عام ) عبارتند از:
شرکت توسط هیات مدیره ای غیر موظف مرکب از هفت شخص که توسط مجمع عمومی عادی با توجه به اساسنامه، قانون تجارت و مقررات برای مدت دو سال انتخاب می شوند، اداره می شود. هم اکنون نمایندگان اشخاص حقوقی ذیل ،اعضای هیات مدیره شرکت بورس کالای ایران را تشکیل می دهند:
کلیه متقاضیان انجام معاملات در بورس کالا بایستی مدارک مورد نیاز به شرح زیر را تهیه و با مراجعه حضوری به کارگزاران دارای مجوزهای مربوطه، فرم درخواست کد بورسی را تکمیل نمایند. در صورت تکمیل بودن مدارک، کارگزاران با ارسال مدارک بصورت سیستمی و فیزیکی به بورس کالا، طی مدت زمان حداکثر 3 روز کاری ، کد بورسی برای مشتریان را اخذ و به ایشان ارائه می نمایند.
بورس مجاز است جهت احراز هویت مشتریان به به مراجع قانونی مراجعه و تاییدیه دریافت نمایند. بدیهی است صدور کد منوط به تایید اصالت مدارک می باشد و با خاطیان برخورد قانونی می شود. مشتری موظف است در هر زمان بنا به درخواست بورس نسبت به ارائه مدارک و مستندات مجددا اقدام نماید. در صورت عدم ارائه ، کد مشتری غیر فعال می گردد.
مشتری موظف است هرگونه تغییر در مدارک و مستندات را به بورس اعلام نماید و توجه به تاریخ انقضای مدارک و بروزرسانی آن نزد بورس در تعهد مشتری می باشد.
در صورتی که مشتری وکالت انجام معاملات خود را بطور رسمی به وکیل منتقل نموده باشد، برای وکیل حسب نوع شخصیت آن ( حقیقی - حقوقی) نیز بایستی مدارک بطور کامل ارائه گردد.
اطلاعات آماری بورس کالای ایران را می توانید در لینک های زیر مشاهده نمائید:
آمار معاملات اطلاعیه عرضه بازار فیزیکی نرخ کالاها در بازار جهانی